Kontrol Ünitesi Kaç İstasyon Olmalı? 3 Adımda Zon Hesabı (4/6/8/12 İstasyon Rehberi)
Kontrol Ünitesi Kaç İstasyon Olmalı?
Kontrol ünitesi seçerken en kritik soru şu: Bahçen kaç zona (istasyona) bölünecek?
Çünkü kontrol ünitesi istasyon sayısı az gelirse sistem “yarım”, fazla gelirse de gereksiz maliyet olur.
Bu rehberde zon hesabını 3 adımda netleştiriyoruz. (Tahmin değil; mantık.)
İstasyon (Zon) Ne Demek?
1 istasyon = aynı anda sulanan 1 hat demek.
Genellikle o hatta:
-
1 adet solenoid vana,
-
belirli sayıda sprinkler veya damla hattı bulunur.
Kontrol ünitesi de bu vanaları sırayla açıp kapatır.
3 Adımda İstasyon (Zon) Hesabı
Adım 1) Sulama tiplerini ayır: Çim mi, damla mı?
Bu işin kuralı basit:
-
Çim alan → sprinkler (rotor/spray)
-
Çalı, ağaç dipleri, saksı/çit hattı → damla sulama
Sprinkler ve damlayı aynı istasyona bağlama.
Biri kısa süre yüksek debi ister, diğeri uzun süre düşük debi ister. Aynı zonda olunca biri mutlaka kötü sulanır.
Hızlı örnek:
-
Çim: 2–6 istasyon
-
Damla: 1–4 istasyon
Bahçenin büyüklüğüne göre artar.
Adım 2) Alanı “mantıklı parçalara” böl
Bahçeyi gözünle değil, kullanım şekliyle böl:
-
Ön bahçe çim
-
Arka bahçe çim
-
Yan yürüyüş yolu/çit hattı (damla)
-
Ağaç dipleri (damla)
İpucu:
Bir alanın sulaması farklı saatlerde çalışsın istiyorsan (ör. gölge yer, güneş alan yer), ayrı istasyon yap.
Adım 3) Debi ve basınca göre aynı anda çalışacak başlık sayısını belirle
İstasyon sayısını “bahçenin metrekaresi” değil, çoğu zaman su kaynağının kaldırdığı yük belirler.
-
Aynı istasyona çok sprinkler koyarsan:
Basınç düşer → başlıklar zayıf atar → yarım sulama -
Daha az sprinkler koyarsan:
İstasyon sayısı artar ama sulama düzgün olur.
Basit gerçek:
“Az istasyon” her zaman iyi değildir. Bazen az istasyon = kötü sulama.
Pratik İstasyon Tablosu (Hızlı Fikir Versin)
Bu tablo “ön tahmin” içindir; en doğru sonuç basınç/debi ile netleşir.
| Bahçe Tipi | Ortalama Zon Aralığı | Önerilen Kontrol Ünitesi |
|---|---|---|
| 50–150 m² (küçük, az çim) | 3–6 zon | 4 / 6 istasyon |
| 150–300 m² (orta bahçe) | 6–10 zon | 8 / 12 istasyon |
| 300–600 m² (geniş bahçe) | 10–16 zon | 12+ istasyon |
| Elektrik yok (hobi bahçesi) | 2–6 zon | pilli 4 / 6 istasyon |
Not: 6 zon çıkıyorsa 6 alabilirsin ama çoğu bahçede 1–2 zon “sonradan ek” çıkar.
Bu yüzden genelde bir tık büyük almak mantıklıdır (ör. 6 yerine 8).
4/6/8/12 İstasyon Ne Zaman Seçilir?
4 İstasyon
-
Küçük çim alan + 1 damla hattı
-
Basit bahçeler
6 İstasyon
-
Orta boy çim + 1–2 damla hattı
-
“Çoğu standart bahçe” başlangıcı
8 İstasyon
-
Çim alanı parçalı bahçeler
-
Çit hattı + ağaç dipleri gibi ekstra damla bölgeleri olan villalar
12 İstasyon
-
Büyük bahçe
-
Çok parçalı peyzaj
-
“Bugün yetiyor ama yarın büyür” senaryosu
Birlikte Al (Kontrol Ünitesi ile %90 birlikte gidenler)
-
Solenoid vana (her zon için 1 adet)
-
Vana kutusu (servis kolaylığı)
-
Çok damarlı sulama kablosu (zon sayısına göre)
-
Suya dayanıklı kablo ek aparatı / jel konnektör
-
Filtre (damla varsa şart)
-
Yağmur sensörü (isteğe bağlı, su tasarrufu)
-
Priz kolye + fittings (ana hattan vana bağlantısı)
En Sık Yapılan 6 Hata (Dürüst liste)
-
“Bahçe küçük, 4 istasyon yeter” deyip zonları şişirmek
-
Sprinkler ve damlayı aynı istasyona koymak
-
Basınç/debi ölçmeden başlık sayısını kafadan belirlemek
-
Sonradan ek yapılacağını hiç düşünmemek
-
Vana kutusu koymamak (yarın kazı-kırım)
-
Kablo eklerini açıkta bırakmak (oksit → vana açmaz)
Yaşanılan Sorunlar ve Çözümler Tablosu
| Sorun | Muhtemel Sebep | Çözüm |
|---|---|---|
| Başlıklar zayıf atıyor | Aynı zonda fazla sprinkler | Zon böl, başlık sayısını azalt |
| Bazı bölgeler hiç sulanmıyor | Programlama/istasyon karmaşası | Programı sadeleştir, zonları isimlendir |
| Vana açmıyor | Kablo kopuk veya ek yeri oksitli | Ekleri suya dayanıklı konnektörle yap |
| Damla hattı az su veriyor | Filtre tıkalı / basınç düşüyor | Filtre temizliği + basınç regülasyonu |
| Kontrol ünitesi sık resetleniyor | Elektrik/trafo sorunu | Trafo/adaptörü kontrol et, korumalı priz |
| İstasyon yetmedi | Sonradan ek zon çıktı | 8/12 istasyonlu modele geçiş veya modül çözümü |
SSS (Sık Sorulan Sorular)
1) Bahçem 200 m², kaç istasyon gerekir?
Tek sayı yok. Çim alanın parçalı olması, damla bölgeleri ve su kaynağının debisi belirler. Çoğu 200 m² bahçede 6–10 zon arası görülür.
2) 6 zon çıkıyorsa 6’lık mı almalıyım?
Genelde 1–2 zon sonradan çıkar. Mümkünse 6 yerine 8 daha rahat ettirir.
3) İstasyon sayısı arttıkça su faturası artar mı?
Hayır. İstasyon sayısı suyu “daha doğru bölerek” verir. Yanlış plan suyu artırır, doğru plan tasarruf sağlar.
4) Elektrik yoksa kaç istasyon olur?
Pilli kontrol üniteleriyle 2–6 istasyon çok yaygındır. Daha büyüğü de yapılır ama plan ve ürün seçimi kritikleşir.
5) Her istasyonda kaç sprinkler olmalı?
Bu soru doğrudan basınç/debi ile ilgilidir. Debi yetmezse başlıklar zayıf atar. Ölçümle netleşir.
6) Sprinkler ve damla aynı gün farklı saatlerde çalışsın istiyorum, ne yapmalıyım?
Ayrı istasyonlara ayırmalı ve kontrol ünitesinde ayrı program/süre girmelisin.
Sonuç
Kontrol ünitesi seçimi “kaç zon çıkacak?” sorusuyla başlar. Zonları doğru ayırırsan:
-
sulama düzgün olur,
-
arıza azalır,
-
sepet büyür ama gereksiz masraf olmaz.